လောကမှာ ကတ်သီးကတ်သပ် ဖြစ်နေတာတွေ အများကြီးပါ။ တကယ်တမ်း ကျွန်တော်က ကပ်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ စဉ်းစားကြည့်လေ၊ ပီကေက သူ့ဖာသာ မကပ်ပါဘူး။ သူ့ကို တစ်ခုခုက လာကပ်လို့ နေမှာပေါ့။

ေဒါသမကင္းေသာ စာ (၂)

10 December 2008

ၿပီးခဲ့တဲ့ အပိုင္း (၁) မွာ ေဒါသ အမ်ဳိးအစားထဲက အေရးအသား ရွင္းလင္းမႈနဲ႔ က်စ္လစ္မႈအပိုင္းကို ရွင္းျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ မဖတ္ရေသးသူမ်ား ဒီမွာ ျပန္ဖတ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ စာတစ္ေစာင္ ေပတစ္ေျပာင္ ငါဟဲ့ နင္ဟဲ့ ဆိုၿပီး လက္ခေမာင္းခပ္ ေရးၾကေတာ့မယ္ဆိုရင္ ရွင္းလင္းတဲ့ က်စ္လစ္တဲ့ အေရးအသားေတြ ျဖစ္ဖုိ႔ဆိုတာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွ စာဖတ္သူအေနနဲ႔ ကိုယ္ေပးခ်င္တဲ့ အႏွစ္သာရပိုင္းကို သိႏိုင္မယ္။ ေတြးႏိုင္မယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း မ႐ႈပ္႐ႈပ္ေအာင္ ေရးတတ္ၾကတယ္။ သူမ်ား နားမလည္ေအာင္ ေရးႏိုင္မွ အဆင့္ျမင့္တယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က် အင္မတန္ ႐ွည္လ်ား ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ စာေၾကာင္းေတြနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ စာေပလက္ရာကို ကိုယ္ထင္ျပၾကတယ္။ စာေၾကာင္းေရ ၅ ေၾကာင္းေလာက္ ဖတ္ၿပီးမွ ဝါက် တစ္ေၾကာင္းရတယ္။ ဒီေတာ့ စာဖတ္သူ အေနနဲ႔ အဲဒီေလာက္ ရွည္တဲ့ ဝါက်ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို နားလည္ေအာင္ ဖြင့္ဆုိဖို႔ဆိုတာ အေတာ္ေလးကို ခဲယဥ္းသြားၿပီ။ အေရးအသား ရွင္းလင္းရမယ့္အျပင္ ေျပျပစ္ဖုိ႔ပါ လိုလာၿပီ။ ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္းရဲ႕ စာေတြလုိေပါ႔။ စာေၾကာင္းေရ ေလး၊ ငါး၊ ေျခာက္ေၾကာင္းေလာက္ ၿပီးမွ ဝါက် တစ္ခု ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူရဲ႕ စာေၾကာင္းကို အဆံုးထိ ဖတ္ၿပီးတာနဲ႔ ဘာဆုိလိုသလဲ ဆိုတာ တန္းသိႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို ေရးႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာလည္း အေတာ္ေလးကိုမွ မလြယ္ပဲကိုး။

ဒီပို႔စ္ထဲမွာ က်ေနာ္ အေနနဲ႔ စာေပ အေရးအသားမွာ လိုအပ္တဲ့ ေျပျပစ္မႈအပိုင္းနဲ႔ လိုက္ဖက္ညီမႈ အပိုင္းနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ အျပစ္အနာေတြကို ေဝဖန္ ခြဲျပခ်င္ပါတယ္။ အေရးအဖြဲ႕ ေျပျပစ္မႈ ဆိုတာ အဖုအထစ္ အေကြ႕အေကာက္ မရွိဘဲ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ရွိျခင္းကုိ ဆိုလိုတာပါ။ ဝါက် တစ္ခုကို ဖတ္လိုက္တဲ့အခါ စာဖတ္သူရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ေထာင့္မေနဘဲ ေရွာေရွာရွဴရွဴ ဝါက်ဆံုးတဲ့အထိ ေရာက္သြားရင္ အေရးအဖြဲ႕ ေျပျပစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အေရးအဖြဲ႕ လိုက္ဖက္မႈ ဆိုတာကေတာ့ ဝါက်မွာ ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ကိုယ္သံုးႏႈန္းထားတဲ့ စကားလံုးေတြ လိုက္ေလ်ာညီရွိျခင္းကို ေခၚပါတယ္။ ဥပမာ ရွင္ဘုရင္ရဲ႕ ေျပာစကားေတြဟာ နန္းတြင္းသံုးစကား၊ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္တဲ့ စကားမ်ဳိးေတြ ျဖစ္မွ သင့္ေလ်ာ္သလို ပုဂံေခတ္အေၾကာင္း ေျပာေနကာမွ အင္တာနက္ႀကီး ပါလာျပန္ရင္လည္း ေနရာမက်ျပန္ဘူး။ အဲဒီလို အေၾကာင္းအရာနဲ႔ အသံုးအႏႈန္း လိုက္ေလ်ာညီေထြမႈ မရွိလို႔ ျဖစ္လာရတဲ့ အျပစ္အနာ ေဒါသေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးသြားမွာပါ။

ကဲ က်ေနာ္တို႔ အေရးအသား ေျပျပစ္မႈနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေဒါသေတြ အေၾကာင္း အရင္ ၾကည့္ၾကရေအာင္။

အေရးအဖြဲ႕ ေျပျပစ္ေအာင္ ဖြဲ႕တဲ့အခါမွာ ေရွ႕ေနာက္ စကားစဥ္ လိုက္ဖက္ေအာင္ ဖြဲ႕ျခင္းဟာလည္း လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုပဲ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ "ထိုေရာကာလ၊ ထုိခဏ၌၊ ထုိမွ်ရပ္ဝန္း၊ ထိုရဟန္းတို႔" ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕ကို ၾကည့္ၾကည့္ပါ။ ထို ... ထုိ ... ထို ဆိုတဲ့ စကားစဥ္မပ်က္ေအာင္ သံုးထားတာေၾကာင့္ ေျပျပစ္မႈ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ "ထိုေရာကာလ၊ ထုိခဏ၌၊ ထိုမွ်ရပ္ဝန္း၊ ဤရဟန္းတို႔" လို႔ ေရးလိုက္ရင္ေတာ့ စကားစဥ္ ပ်က္သြားတာေၾကာင့္ အစဥ္ပ်က္အျပစ္ - ဝါက် ဘဂၢရီတိ ေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။

အဲဒီလိုပဲ ဝါက်ဖြဲ႕ရာမွာ ဝိဘတ္ေတြ အစဥ္ညီၫြတ္ေအာင္ ဖြဲ႕တာကလည္း ေျပျပစ္မႈအတြက္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ ပါပဲ။ ဝါက်တစ္ခုထဲမွာ "အမိ၌ အဖ၌ ဘိုးဘြား၌" လို႔ ဝိဘတ္စဥ္ ညီၫြတ္ေအာင္ ဖြဲ႕ရင္ ေျပေျပျပစ္ျပစ္ ရွိေနေပမယ့္ "အမိ၌ အဖအား ဘိုးဘြားကို" လို႔ ဝိဘတ္အစဥ္ဖ်က္ၿပီး ဖြဲ႕ရင္ေတာ့ မညီၫြတ္ေတာ့ဘဲ ဝိဘတ္အစဥ္ပ်က္ေသာ အျပစ္ - ဝါက်တၳဘဂၢရီတိေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေအာက္က ဝါက်ႏွစ္ေၾကာင္းကို ယွဥ္ၾကည့္ပါ။
၁။ ဆရာသည္ ရွည္သြယ္ေသာ အရပ္၊ ညိဳေမာင္းေသာ အသားအေရ၊ ရႊင္ခ်ဳိေသာ မ်က္ႏွာတို႔ျဖင့္ က်က္သေရ ရွိလွသည္။
၂။ ဆရာသည္ အရပ္ရွည္ရွည္ ညိဳေမာင္းသည့္ အသားအေရႏွင့္ မ်က္ႏွာကလည္း ရႊင္ခ်ဳိၿပီး က်က္သေရ ရွိလွသည္။
ဒီ ဝါက်ႏွစ္ခုဟာ အေၾကာင္းအရာခ်င္း အတူတူ ျဖစ္ေပမယ့္ ပထမ ဝါက်က ပိုၿပီး ေျပျပစ္တယ္ဆုိတာ ထင္ရွာပါတယ္။

အေရးအဖြဲ႕ ေျပျပစ္ဖို႔အတြက္ နားဝင္မခ်ဳိတဲ့ အသံၾကမ္းေတြကို ေရွာင္ဖို႔လည္း အလကၤာက်မ္းမ်ားက ၫႊန္းဆိုထားပါေသးတယ္။ အရြတ္အဖတ္ခက္တဲ့ အသံၾကမ္းေတြပါရင္ အသံၾကမ္းအျပစ္ - ဗႏၶဖ႐ုသေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ "ခက္ခက္ခဲခဲ တြက္ခ်က္၍ ကုတ္ကုတ္ျခစ္ျခစ္ လုပ္လ်က္" ဆိုတဲ့ အေရးအသားမ်ဳိးမွာ အရြတ္အဖတ္ ခက္တဲ့ အေျပျပစ္တဲ့ သေဘာကို ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။

အေၾကာင္းအရပ္ တစ္ခုကို အထူးျပဳဖို႔ လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း အဲဒီ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ လုိက္ဖက္တဲ့ ဝိေသသနမ်ဳိး ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ "အရပ္ ဆယ္မ်က္ႏွာလံုး ထြန္းလင္းေတာက္ပေသာ ဆီးမီးခြက္ငယ္" မွာလို ဆီးမီးခြက္ငယ္မွာ ရွိသင့္တဲ့ ဂုဏ္ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုလြန္ၿပီး ဖြဲ႕ရင္ ဂုဏ္လြန္အျပစ္ - အဓ်တၳေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီလိုပဲ၊ "ကႀကီး ခေခြး မွန္ေအာင္ ေရးတတ္ေသာ ပညာရွိႀကီး" မွာလို ပညာရွိႀကီးမွာ ရွိသင့္တဲ့ ဂုဏ္ထက္ အမ်ားႀကီး ယုတ္နိမ့္ေအာင္ ဖြဲ႕ထားရင္လည္း ဂုဏ္ယုတ္အျပစ္ - ဟီနတၳကေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝိေသသန ျပဳခံရတဲ့ အရာထက္ မျမင့္လြန္း မနိမ့္လြန္းတဲ့ လိုက္ဖက္တဲ့ အထူးျပဳမႈမ်ဳိးသာ သင့္ေလ်ာ္ပါလိမ့္မယ္။

"လွည္းဦး၌ ပစ္ထားေသာ ေရႊဖ႐ံုသီးဖတ္ကို က်ီးခ်ီသြားရာ လွည္းပါ ကပ္ပါသြားသည္" မွာလို အလြန္အကၽြံ ေရးဖြဲ႕ရင္လည္း စကားလြန္အျပစ္ - အတိဝုတၳေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ လုိက္ဖက္႐ံုေလာက္ပဲ ဖြဲ႕ဖို႔ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး "အေနာက္က ေနထြက္၏" လို ေနရာေဒသ ဆန္႔က်င္မႈ၊ "ေဆာင္းတြင္းမွာ ေတာင္ေလလာ၏" လို အခ်ိန္ကာလ ဆန္႔က်င္မႈ၊ "သားကို အေဖက ႐ိုေသရမည္" လို ေလာကဆန္႔က်င္မႈ၊ "မီးသည္ ေအး၏" လို ယုတၱိမရွိမႈ၊ "ဒါနသီလျပဳရင္ ကုသိုလ္မရ" လို စာေပက်မ္းဂန္နဲ႔ ဆန္႔က်င္မႈေတြ ပါလာခဲ့ရင္ ျဖစ္႐ိုးဆန္႔က်င္အျပစ္ - ဝိေရာဓိေဒါသ သင့္ပါတယ္။

႐ိုင္းပ်ေသာ အေျပာအဆို အေရးအသားေတြ ဖြဲ႕ဆို ေရးသားထားရင္ စကား႐ိုင္းအျပစ္ - ဝါက်ကမၼေဒါသ သင့္ပါတယ္။

ေရွးသီခ်င္းႀကီး တစ္ပုဒ္မွာ "ဥေသွ်ာင္က်င္-ငယ္ေလး" လို႔ ဆိုရမယ့္အစား "ဥေသွ်ာင္-က်င္ငယ္ေလး" လို႔ ဆုိမိတဲ့အတြက္ "က်င္ငယ္" ဆိုတဲ့ အနက္႐ိုင္း ထြက္တာေၾကာင့္ အနက္႐ိုင္းအျပစ္ - ဝါက်တၳ ကမၼေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

"ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ" လို႔ ဆိုရမယ့္အစား "ဘုရား၊ သံဃာ၊ တရား" လို႔ ဆို႐ိုးဆိုစဥ္ ဖ်က္ၿပီး ဆိုခဲ့ရင္ ဆုိ႐ိုးဆုိစဥ္ပ်က္အျပစ္ - ကမစၥဳတေဒါသ သင့္ပါတယ္။

"အသက္ကိုပင္ စြန္႔ရန္ ဝန္မေလးပါလ်က္ သူခိုး ခိုးခံရ၍ တုန္လႈပ္သည္" မွာလို ေရွ႕ေနာက္ မညီမၫြတ္ ဖြဲ႕ရင္ ယုတၱိမဲ့အျပစ္ - ၾသစိတ်ဟီနေဒါသ သင့္တယ္လို႔ ဆုိပါေသးတယ္။

အထက္မွာ ေဖာ္ျပေပးထားတဲ့ အျပစ္အနာ ေဒါသေတြကို ေလ့လာၿပီး သေဘာေပါက္ ေရွာင္ႏိုင္ရွားႏိုင္ ဂ႐ုစုိက္ႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ မိမိရဲ႕ အေရးအသား အဖြဲ႕အႏြဲ႕တုိင္းဟာ ရွင္းလင္းမႈ၊ က်စ္လစ္မႈ၊ ေျပျပစ္မႈ၊ လိုက္ဖက္မႈ ဆိုတဲ့ လကၡဏာေကာင္းေတြ ျပည့္စံုတဲ့ အသီးအပြင့္ ရလဒ္ေကာင္းေတြကို ခံစားႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္။ တျခားသူ ေရးထားတဲ့ စာေတြကို အကဲျဖတ္တဲ့ ေနရာမွာလည္း ဒီနည္းနာေတြဟာ တနည္းတဖံု အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ အထက္က ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဒါသအျပစ္ေတြကို ေရွာင္ရွားၿပီး လက္ေတြ႕က်က် အသံုးခ်ႏိုင္ဖို႔ ဒီပုိ႔စ္ေလးဟာ အဖိုးတန္ လမ္းၫႊန္ခ်က္ေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။