လောကမှာ ကတ်သီးကတ်သပ် ဖြစ်နေတာတွေ အများကြီးပါ။ တကယ်တမ်း ကျွန်တော်က ကပ်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ စဉ်းစားကြည့်လေ၊ ပီကေက သူ့ဖာသာ မကပ်ပါဘူး။ သူ့ကို တစ်ခုခုက လာကပ်လို့ နေမှာပေါ့။

Lady First တဲ့လား ... ။

22 October 2007

Lady First ! ဆုိေသာစကားကို ကၽြန္ေတာ္ သိပ္မႀကိဳက္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ျဖစ္၍ပင္။
ငယ္စဥ္က နယ္မွာေနသည္။ က်ေနာ့္စက္ဘီးေပၚတြင္ ထမီလာလႊားလွ်င္ အလြန္မုန္းသည္။ အဲဒီထမီကို ေတြ႕ကရာ လႊင့္ပစ္သည္။ အေမကဆဲလွ်င္ `မလႊင့္ေစခ်င္ရင္ က်ေနာ့ စက္ဘီးေပၚမတင္နဲ႔ေပါ႔´ဟု က်ေနာ္ျပန္ေျပာသည္။ က်ေနာ့္ထက္ မည္မွ်ပင္အသက္ႀကီးေသာ မိန္းမပင္ျဖစ္ေစ က်ေနာ့္ေခါင္းကို ကိုင္လွ်င္မႀကိဳက္။ လက္ကို ႐ုိက္ခ်သည္။ ထိုအျပဳအမူသည္ မည္သို႔စြဲ၀င္ေနသည္ ကၽြန္ေတာ္ မမွတ္မိေတာ့။ မိန္းမမုန္း၍လည္း မျဖစ္ႏိုင္။ အဟိ .. ကၽြန္ေတာ္ မိန္းမ မမုန္းတတ္ပါ။
ေယာက္်ားႀကီး၀ါဒ စြဲကုိင္ထား၍ ဟုေျပာခ်င္ေျပာၾကပါမည္။ ကၽြန္ေတာ္ မျငင္းခ်င္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုကိစၥမ်ိဳးမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မွတ္ခ်က္ေပးရေသာ ကိစၥမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ ပတ္၀န္းက်င္မွ သင့္ေလ်ာ္ရာ ကင္မြန္းတပ္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ Lady First ဆိုေသာ ကိစၥမွာ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း က်ေနသည္။ အားႏြဲ႕သူမို႔ ခြင့္ျပဳပါဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္မျငင္းပါ။ ဘယ္ကိစၥကိုမဆို Lady First ဆိုလွ်င္ သူတို႔ကို အရင္ေသေစခ်င္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္က အခြန္ေကာက္လွ်င္လည္း သူတို႔ကို ဦးစားေပးေစခ်င္သည္။
အေဆာင္ေနတုန္းက အေဆာင္ေနသူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ဟိုဟာလု ဒီဟာလု လုပ္ၾကရလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္က အျမဲအေလွ်ာ့ေပး၍ ေျပာေလ့ရွိေသာစကားမွာ `Lady First ပဲ မင္းတို႔အရင္လုပ္ၾကပါ´ ဟူ၍။

ဒီကမၻာမွာ ေယာက္်ားနဲ႔မိန္းမ ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒါလူတိုင္းသိၿပီးသားပါ။ ဂဃနဏမသိတာက ဘာလို႔ ႏွစ္ခုကြဲေနသလဲ ဆိုတာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္သိလို႔ ေျပာမလို႔ မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္သိသေလာက္ တင္ျပခ်င္လို႔ပါ။ ဒီထက္ပိုသိတဲ့လူေတြက အၾကံေပးေပါ႔။ မဟုတ္လား။ ဘုရားသခင္က တစ္စံုစာ ဖန္ဆင္းထားသည္ဟု က်မ္းစာမ်ားကေရးသည္။ ကၽြန္ေတာ္ မသိပါ။ အဲဒီတုန္းက ကၽြန္ေတာ္ မေမြးေသးပါ။ တာအို၀ါဒကေတာ့ ေလာကႀကီး ျဖစ္တည္ရပ္တည္ဖို႔ ဆန္႔က်ဘက္အင္အားစုတစ္စုံ အျပန္အလွန္ေထာက္ကန္ရမည္ လို႔တင္ျပတယ္။ ဒါကို လက္ခံႏိုင္တယ္။ အလင္းရွိလို႔ အေမွာင္ရွိတယ္။ အလင္းမရွိေတာ့ရင္ အေမွာင္ဟာ ယုတၱိမရွိေတာ့ဘူး။ အေမွာင္မရွိရင္ အလင္းရဲ႕ အႏွစ္သာရ လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္သြားမယ္။ ဒီအတိုင္းပါပဲ ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာေဆာင္တဲ့ ေယာက္်ားနဲ႔မိန္းမဟာ အတူသကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္မွ အဓိပၸါယ္ရွိမယ္တဲ့။
အဲဒီမွာ စဥ္းစားစရာတစ္ခုပါလာတယ္။ `ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာတရားေဆာင္တဲ့ ေယာက္်ားနဲ႔မိန္းမ´ လို႔ ေျပာထားတယ္။ ဒီသေဘာတရားကို တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြ အျပည့္အ၀လက္ခံၾကတယ္။ အိႏၵိယမွာလည္း လက္ခံတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ တ႐ုတ္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ မိန္းကေလးေတြဟာ လ်စ္လစ္႐ႈခံရတဲ့ နယ္ပယ္အေတာ္မ်ားတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံဆိုေပမယ့္ တာအို၀ါဒ နဲ႔ ကြန္ျဖဴးရွပ္၀ါဒ ေတြကို ရင္းႏွီးႀကီးျပင္းလာရေတာ့ မိန္းကေလးေတြဟာ အပယ္ခံေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးၾကတယ္။ ေမာ္စီတုန္းအာဏာရဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး ေမာ္က ႏိုင္ငံေရးအရေရာ အေတြးအေခၚေခတ္မီတာေၾကာင့္ေရာ မိန္းကေလးေတြကို အေတာ္ေနရာေပးလာခဲ့တယ္။ ပေဒသရာဇ္ေခတ္က ညီလာခံကို မိန္းမ မ၀င္ရဘူး။
ေယာက္်ားနဲ႔မိန္းမဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္လို႔ ယံုၾကည္တဲ့လူ အေတာ္မ်ားပါတယ္။ မိန္းမေတြက ကပ္ေစး နည္းတယ္။ ေယာက်္ားေတြက ကပ္ေစးမနည္းဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေယာက္်ားေတြက တြန္႔တိုတယ္၊ မိန္းမေတြက လက္ဖြာတယ္။ ကပ္ေစးနည္းတယ္လည္းေျပာေသး လက္ဖြာတယ္လည္းေျပာတယ္။ ဘယ္လိုႀကီးလဲလို႔ မေတြး လိုက္နဲ႔ဦး။ ကပ္ေစးနည္းတယ္ဆိုတာ သံုးသင့္တာကို မသံုးတာပါ။ လက္ဖြာတယ္ဆိုတာ သံုးသင့္တာထက္ ပိုသံုးတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မိန္းမေတြက သံုးသင့္တာကို မသံုးဘူး၊ မကုန္သင့္တာကို အသက္လြတ္အကုန္ခံတယ္လို႔ ေျပာတာ။ ဒါလူအမ်ားစုရဲ႕ အေတြးပါ။ က်ေနာ္ရဲ႕အေတြးမဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္က သူမ်ားေျပာတိုင္း ယံု တဲ့လူမဟုတ္ဘူး။ ဒါကို သိပၸံပညာရွင္တခ်ိဳ႕က ေလ့လာထားပါတယ္။ ေယာက်္ားနဲ႔မိန္းမ ဘာကြာလဲေပါ႔။
အေျဖက `ေသခ်ာတဲ့အေျဖမရွိျခင္း´ ပါပဲ။ ဘာေတြကြာလည္းဆိုတာသိရေအာင္ စစ္တမ္းလိုက္ေကာက္လုိက္တဲ့ အခါမွာ ကြာတယ္၊ မကြာဘူးဆိုတာထက္ အဲဒီအေျဖကို ေျပာဖို႔ကို အေျဖမရပါဘူး။ ကြာသလား၊ မကြာဘူးလား ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မတူတာ တခ်ိဳ႕ကို သူတို႔တင္ျပထားပါတယ္။ ကိစၥရပ္တစ္ခုတည္းကိုပဲ ေယာက္်ားေတြက ဒီလိုျမင္ေပမယ့္ မိန္းမေတြက ဟိုလိုျမင္ၾကပါတယ္။ ဒါကို ဟုတ္မဟုတ္ မွန္မမွန္ေလ့လာ ၾကည့္ၾကပါ။ ကၽြန္ေတာ္က ေယာက္်ားဆိုတဲ့ ေယာက္်ားအတိုင္းပဲေတြးတတ္တာပါ။ မိန္းမေတြ ဘယ္လိုေတြး လဲ ကၽြန္ေတာ္မသိပါ။ စာဖတ္သူ မိန္းကေလးမ်ား ဖတ္ၿပီး မွတ္ခ်က္ေပးေစခ်င္လို႔ပါ။

မ - ျပႆနာေတြအေၾကာင္း ေျပာရမွာ ခံတြင္းေတြ႕တယ္။
က်ား - ေျဖရွင္းခ်က္ေတြကို ေပးဖို႔ ပိုၿပီး ဆႏၵရွိတယ္။

က်ား - အခ်က္အလက္ေတြကို နားေထာင္တယ္။ ခံစားခ်က္ေတြကို ေမ့ေလ်ာ့ေနတတ္တယ္။
မ - ခံစားခ်က္ကို ဦးစားေပးတယ္။ အခ်က္အလက္ေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားတယ္။

မ - ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုခ်ဖို႔ အခ်ိန္အမ်ားႀကီး ယူမယ္။
က်ား - ခပ္ျမန္ျမန္ပဲ ဆံုးျဖတ္ပစ္လိုက္တယ္။

က်ား - ခံစားခ်က္ေတြကို ဖံုးကြယ္ထားခ်င္တယ္။
မ - ခံစားခ်က္ေတြကို အသားေပး ေဖာ္ထုတ္မယ္။

မ - တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာ အလုပ္အမ်ားႀကီး လုပ္ခ်င္တယ္။
က်ား - တစ္ခုခ်င္းစီပဲ ၿပီးေအာင္လုပ္သြားခ်င္တယ္။

က်ား - အရာ၀တၳဳေတြကို လူေတြထက္ ပိုစိတ္၀င္စားတယ္။
မ - အရာ၀တၳဳေတြထက္ လူေတြကို ပိုစိတ္၀င္စားတယ္။

မွန္မမွန္ ကိုယ့္ဖာသာ စမ္းစစ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။

မိန္းမက ပိုေတာ္သလား ေယာက်္ားက ပိုေတာ္သလားဆိုတာကို အဲဒီသုေတသနက အေျဖမေပးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အျခားသုေတသနစာေစာင္တစ္ခုမွာေတာ့ ဘယ္သူပိုေတာ္သလဲဆိုတဲ့အေျဖထက္ မွတ္သားဖို႔ ဂဏန္းတခ်ိဳ႕တင္ျပ ထားပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ မႏွစ္က မိန္းမနဲ႔ေယာက်္ား ဘြဲ႕ရတဲ့အခ်ိဳးက ၁၃၃ း ၁၀၀ ရွိပါတယ္။ သေဘာက ေယာက်္ား (၁၀၀) မွာ မိန္းမ (၁၃၃) ေယာက္ ဘြဲ႕ရပါတယ္။ မိန္းမကပိုမ်ားေနပါတယ္။ ဒါဆို မိန္းမေတြက ပိုေတာ္လို႔လား။
ေနာက္ၿပီး အေမရိကန္မွာ လူ (၂၂၇၀၀၀၀) ေယာက္ ေထာင္က်ေနပါတယ္။ အဲဒီအထဲက မိန္းမဟာ (၇) ရာခိုင္းႏႈန္းပဲရွိပါတယ္တဲ့။ ဒါဆို ေယာက်္ားေတြက မိန္းမေတြထက္ ပိုဆိုးလို႔ေပါ႔ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ ရေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေနာက္တစ္ခု ရွိႏိုင္ေသးတယ္။ မိန္းမေတြက ေယာက်္ားေတြထက္ ပိုဆိုးေကာင္း ဆိုးမယ္။ ဒါေပမယ့္ ေယာက်္ားေတြထက္ ပိုလည္ေတာ့ အေရွာင္အတိမ္းပိုင္လို႔ ေထာင္မက်တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ စာဖတ္သူေကာ ဘယ္လုိထင္လဲ။

စကားပံုတစ္ခုရွိတယ္။ `ၾကက္မတြန္လို႔ မိုးမလင္းပါ´ တဲ့။ အဓိပၸါယ္က မင္းတို႔မိန္းမေတြ အေရးမပါ ပါဘူးကြာေပါ႔။ ၾကက္မ တြန္ရင္ မိုးလင္းမလင္း က်ေနာ္မသိပါ။ ၾကက္ဖတြန္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ရန္ကုန္ေရာက္စ တိုက္ခန္းမွာ အလံုပိတ္ၿပီး ေန႔ခင္းဖက္ တစ္ေရးအိပ္ပါတယ္။ အိပ္ခ်င္မူးတူး တစ္ေရးႏိုးေတာ့ ၾကက္ဖတြန္သံၾကားလိုက္ပါတယ္။ ငါအိပ္တာ တစ္ရက္ေတာင္ေက်ာ္သြား ပါပေကာ ဆိုၿပီး အလုပ္သြားဖို႔ အသည္းအသန္ျပင္ဆင္လိုက္တယ္။ အခန္းျပင္ထြက္ဖို႔ နာရီၾကည့္မွ ညေန ၅ နာရီပဲရွိေသးတာသိရတယ္။ ေနာက္ေန႔ သတိထားၾကည့္ေတာ့မွ အဲဒီၾကက္ဖက တစ္ေနကုန္ တြန္ေနတာပဲ။ တုိ႔အညာမွာ ၾကက္ဖတြန္ရင္ အာ႐ံုတက္မိုးလင္းၿပီေလ။ ေအာ္ ၿမိဳ႕ႀကီးသားၾကက္ဖက တြန္ခ်င္သလုိ တြန္တာ အဲဒီမွသိရတယ္။

လူ႔သမိုင္းေၾကာင္းအရ မိန္းမေတြကို အႏွိမ္ဆံုး အသိုင္းအ၀ိုင္းက ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအ၀ိုင္းပါပဲ။ မိန္းမဖ်က္ရင္ ျပည္ပ်က္တယ္ ဆိုတဲ့စကားပံု ၾကားဖူးမွာပါ။ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအ၀ိုင္းက တတ္ႏိုင္သေလာက္ မိန္းမေတြကို အရာမသြင္းဘူး။ တ႐ုတ္ ထန္မင္းဆက္မွာ မိန္းမဘုရင္ေပၚခဲ့ဖူးတယ္။ Li Shi Ming ဆိုတဲ့ ဘုရင္လက္ထက္မွာ ဘုရင္မေပၚမယ္လို႔ သေဘာင္ထြက္တယ္။ ဒါနဲ႔ အဲဒီဘုရင္က ထံုးစံအတိုင္း ေဗဒင္တြက္ေတာ့ နန္းေတာ္ထဲမွ ရွိေနတယ္ဆိုတာသိရတယ္။ ဒါနဲ႔ စီစစ္လိုက္ေတာ့ သူ႕ရဲ႕ ေမာင္းမထဲကျဖစ္ေနတယ္။ ဒါကို ဘုရင္က ဘယ္သူ႕ကိုမွ မေျပာျပဘူး။ အဲဒီေကာင္မေလးက ၁၆ ႏွစ္ပဲရွိေသးတယ္။ အဲဒီ ေမာင္းမကို သူ႕နားေဘးနား ေခၚထားၿပီး တိုင္းေရးျပည္ရာေတြ ယဥ္ပါးေအာင္ နည္းနည္းစီ သင္ေပးတယ္။ ေနာက္ထပ္ဘုရင္တစ္ပါး နန္းတက္ၿပီး ခုနက ဘုရင္မႀကီးနန္းတက္တယ္။ အသက္ (၈၀) ေက်ာ္ ေသခါနီး တစ္ရက္လိုမွ ထီးနန္းလႊဲ ေပးခဲ့တယ္။ ဒါ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ပထမဆံုး ဘုရင္မႀကီးေလ။ အဲဒီ ဘုရင္မႀကီး နန္းရေတာ့ ဘာလုပ္လဲသိလား။ မင္းတို႔ ေယာက်္ားေတြ ဘုရင္ျဖစ္ရင္ မိန္းမေတြ အမ်ားႀကီးယူတယ္။ ငါလည္း ယူတယ္ကြာဆိုၿပီး ေယာက်္ားေတြ အမ်ားႀကီးယူတယ္။ ေမာင္းမ အစား ေမာင္းထီး လို႔ေခၚရမလား မသိဘူး။
အခုေခတ္မွာေတာ့ အခက္ဆံုး နယ္ပယ္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ မိန္းမေတြ အေတာ္ေလး ေနရာယူလာႏိုင္တယ္။ အေမရိကန္မွာလည္း အခုဆို ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီးသမၼတျဖစ္ဖို႔ ဟယ္ရာရီကလင္တန္က အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေနေလရဲ႕။ ၂၀ ရာစုေနာက္ပိုင္း ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲ (သို႔) သမၼတ (သို႔) ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္နဲ႔ ေနရာယူလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳးစားၿပီး စာရင္းျပဳစုထားပါတယ္။ စုစုေပါင္း (၅၁) ေယာက္ရွိပါတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အေၾကာင္းကို ဖတ္လို႔ရေအာင္ လင့္ခ္ လုပ္ေပးထားပါတယ္။ အကယ္၍ စာရင္းထဲမွာ လိုတာေလးရွိေနမယ္ ဆိုရင္ အသိေပးဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔ဦး။ ဒီစာရင္းထဲမွာ ကမၻာေက်ာ္ နာမည္ႀကီးတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးပါပါတယ္။ ဒါကို ၾကည့္ရင္ျဖင့္ မိန္းမဆိုတာ အထင္ေသးစရာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ Lady First မဟုတ္ေတာင္ က်ေနာ္အျမင္ ကေတာ့ အားလံုးဟာ တန္းတူပါပဲ။ အားလံုးဟာ လူေတြပဲ မဟုတ္လား။

Maria Estela Isabel Martinez do Peron, President of Argentine Republic from 1974 to 1976
Sirimavo Ratwatte Dias Bandaranaike, Prime Minister of Sri Lanka, 1960-1965, 1970-1977, 1994-2000
Indira Gandhi, Prime Minister of India, 1966-77, 1980-1984
Golda Meir, Prime Minister of Israel, 1969-1974
Elisabeth Domitien, Prime Minister of Central African Republic, 1975-1976
Maggie Thatcher, Prime Minister of United Kingdom from 1979 to 1990
Maria da Lourdes Pintasilgo, Prime Minister of Portugal, 1979-1980
Lidia Gueiler Tejada, President of Bolivia, 1979-1980
Dame Eugenia Charles, Prime Minister of Dominica, 1980-1995
Vigdis Finnbogadotir, President of Iceland, 1980-1996
Gro Harlem Brundtland, Prime Minister of Norway, 1981, 1986-1989, 1990-1996
Soong Ching-Ling, Honorary President of Peoples' Republic of China, 1981
Milka Planinc, Federal Prime Minister of Yugoslavia, 1982-1986
Agatha Barbara, President of Malta, 1982-1987
Maria Liberia-Peters, Prime Minister of Netherlands Antilles, 1984-1986, 1988-1993
Corazon Aquino, President of Philippines, 1986-1992
Benazir Bhutto, Prime Minister of Pakistan, 1988-1990, 1993-1996
Kazimiera Danuta Prunskiene, Prime Minister of Lithuania, 1990-1991
Violeta Barrios de Chamorro, Prime Minister of Nicaragua, 1990-1996
Mary Robinson, President of Ireland (First Female President), 1990-1997
Ertha Pascal Trouillot, Interim President of Haiti, 1990-1991
Sabine Bergmann-Pohl, President of German Democratic Republic, 1990
Khaleda Zia, Prime Minister of Bangladesh, 1991-1996
Edith Cresson, Prime Minister of France, 1991-1992
Hanna Suchocka, Prime Minister of Poland, 1992-1993
Kim Campbell, Prime Minister of Canada, 1993
Sylvie Kinigi, Prime Minister of Burundi, 1993-1994
Agathe Unwilingiyimana, Prime Minister of Rwanda, 1993-1994
Susanne Camelia-Romer, Prime Minister of Netherlands Antilles, 1992, 1998-1999
Tansu Ciller, Prime Minister of Turkey, 1993-1995
Chandrika Bandaranaike Kumaratunge, Sri Lanka, Prime Minister, 1994, President, 1994-2005
Reneta Indzhova, Interim Prime Minister of Bulgaria, 1994-1995
Claudette Werleigh, Prime Minister of Haiti, 1995-1996
Sheikh Hasina Wajed, Prime Minister of Bangladesh, 1996-2001
Mary McAleese, President of Ireland (Present), since 1997
Janet Jagan, Guyana, Prime Minister ,1997, President, 1997-1999
Jenny Shipley, Prime Minister of New Zealand, 1997-1999
Ruth Dreifuss, President of Switzerland, 1999-2000
Jennifer Meredith Smith, Premier of Bermuda, 1998-2003
Nyam-Osoryn Tuyaa, Acting Prime Minister of Mongolia, 22-30 July 1999
Helen Clark, Prime Minister of New Zealand (Present), Since 1999
Mireya Elisa Moscoso de Arias, President of Panama, 1999-2004
Vaira Vike-Freiberga, President of Latvia, 1999-2007
Tarja Kaarina Halonen, President of Finland (Present), Since 2000
Gloria Macapagal-Arroyo, President of the Philippines (Present), Since 2001
Mame Madior Boye, Prime Minister of Senegal, 2001-2002
Megawati Sukarnoputri, President of Indonesia, 2001-2004
Angela Dorothea Merkel, Chancellor of Germany (Present), Since 2005
Michelle Bachelet Jeria, President of Chile (Present), Since 2006
Ellen Johnson-Sirleaf, President of Liberia (Present), Jan 2006
Micheline Calmy-Rey, President of the Swiss Confederation (Present), 2007